هر کتابی نیاز به نقطه بلوغ دارد

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر از خراسان جنوبی، در کودکی گاهی چیزهایی می‌نوشت،بعد از مدتی آن‌ها را پاره کرده و دور می‌انداخت. از سال ۶۰ فعالیت هنری‌اش را با داستان شروع کرد. مدتی بعد به تئاتر و نمایشنامه‌نویسی علاقه‌مند و پس از اتمام دوره دبیرستان به‌طورجدی وارد عرصه نمایش شد .هادی صباغ زاده سال ۸۷ نمایشنامه‌های گرداب خون،خانه کاغذی و مالیخولیا را نوشت که همه روی صحنه رفت. زمان حضورش در سیستان و بلوچستان را دوره طلایی فعالیت‌های هنری‌اش می‌داند که هم‌زمان با فعالیت هنرمندان برجسته کشوری مانند محمد چرمشیر:نمایشنامه‌نویس،حسین عاطفی:کارگردان تئاتر و بهروز بقایی:بازیگر بود و نمایشنامه‌های «میثاق»،«شب پرهیاهو»،«مرگ اتللو» و «هامون هامون» هم از این نویسنده به‌صورت کارگاهی روی صحنه رفت.

کارگردانی نمایش‌های «خرس» و «خواستگاری» به‌صورت کارگاهی،فعالیت به‌عنوان مسئول انجمن تئاتر استان سیستان و بلوچستان،مبتکر فراخوان اولین جشنواره تئاتر کوتاه در کشور به میزبانی زاهدان و همچنین فراخوان جشنواره متون طنز صحنه‌ای کوتاه بخشی از فعالیت‌های او در این زمینه است و تدریس نمایشنامه‌نویسی در یک دوره آموزشی را نیز بر عهده داشت. صباغ زاده معتقد است هنر چندوجهی است و قابل قیاس با سایر علوم انسانی نیست و این‌طور می‌شود گفت هنر قابلیتی فراتر از حس‌های پنج‌گانه دارد و هنرمند می‌تواند با بهره‌گیری از جنبه‌های وجودی خود چیزهایی را ببیند که دیگران نمی‌بینند.

به بهانه کسب رتبه‌ی دوم کشوری کتاب «پرورش شخصیت در تئاتر» در بخش فرهنگ و هنر دومین جشنواره بین‌المللی پایش و ستایش،در گفت‌وگویی صمیمی به ابعاد و معرفی این کتاب از زبان این نویسنده نشستیم که می‌خوانید

دغدغه و هدفتان از نگارش کتاب «پرورش شخصیت در تئاتر» چه بود؟

- پرداختن به شخصیت و احساسات تابع انسانی پیچیدگی‌های زیادی دارد و هراندازه به درون آن فرو می‌رویم چیزهای جدید و جذاب‌تری را تجربه می‌کنیم. در تئاتر عنصر انسانی یک محور است و دارای رمز و رازهای متعدد و منحصربه‌فردی است. بعد پنهانی که همیشه در تئاتر برای مخاطب با اما و اگرها همراه است. به خاطر همین خیلی مجذوب شدم تا در مجموعه‌ای تنها درباره ابعاد شکل‌گیری شخصیت،تأثیراتی که می‌تواند اثرگذار باشد را بنویسم. فن نمایشنامه‌نویسی «لاجوس اگری» را وقتی می‌خواندم بیشتر اشتیاق پیدا کردم. شاید زمانی که من شروع کردم درباره عنصر شخصیت بنویسم کمتر کتابی بود که اختصاصا به آن پرداخته باشد و اگر هم منابعی به دستت می‌رسید یا آن‌قدر نبود که اغنا شوی؛ یعنی در کنار سایر عناصر قرار داشت یا که آن‌قدر پیچیده بیان‌شده بود که برای درک آن نیاز بود تا برگردی و چند بار بخوانی تا به درک مناسبی برسی. درک و مفاهیم ساده‌تر و استفاده از نمونه نمایش‌ها و نمایشنامه‌ها در کنار ویژگی‌های شخصیتی مدنظرم بود و سعی کردم تا جایی که امکان داشت به شکل کلاسیک و مدون مباحثی را پیش روی پویندگان و علاقه‌مندان به تئاتر قرار بدهم.

در کتاب «پرورش شخصیت در تئاتر» به چه مواردی پرداخته‌شده است؟

- کتاب پرورش شخصیت در تئاتر در چهارفصل یا بخش به رشته تحریر درآمده است. در فصل اول رابطه موضوع در شخصیت موردبررسی قرارگرفته است. در فصل دوم اسکلت‌بندی شخصیت،بررسی ابعاد شخصیتی از بعد جسمی-جتماعی و روان‌شناختی موردبحث قرارگرفته است. فصل سوم به فعل درآمدن چیزی که خلق کردیم را شرح می‌دهد. در یک کلمه شخصیت‌های پرورش‌یافته ذهن نویسنده وقتی در موقعیت و شرایط انفعالی قرار می‌گیرند چه قابلیت‌هایی را از خود بروز می‌دهند که همان صف‌آرایی ضدیت‌ها و تضادهاست. در فصل چهارم هم تأثیر اندیشه،تفکر و گرایش نویسندگان در شکل‌گیری شخصیت‌های تئاتر چقدر می‌تواند اثرگذار باشد. بررسی برخی از نمایشنامه‌ها در خواستگاه‌های ادبی که امیدوارم برای بخصوص نسل جوان،علاقه‌مندان رشته‌های بازیگری،نویسندگی و حتی نگرش درست یک کارگردان از متن و عناصر رفتاری آن مفید باشد.

چه مدت زمان صرف تحقیق، پژوهش و نگارش این کتاب شد؟

- فکر می‌کنم زمان ۱۰ تا ۱۵ سال صرف کردن برای نگارش این کتاب زمان مناسبی بود تا اولا تجربه و پختگی لازم در ارائه مطالب لحاظ شود و دوما مثال‌های ساده و قابل‌درک به‌گونه‌ای استفاده گردد که پیچیدگی مضامین و مفاهیم هنری را به‌خوبی ادا کرده باشم. سوما از منابع بیشتر بهره ببرم و در مقام استدلال لازم بود تا گفتار یا نقد و بررسی موضوعی همراه با وحدت رویه صاحب‌نظران و اندیشمندان فن باشد و در آخر به نظرم هر کتابی نیاز به نقطه بلوغ دارد و کتاب‌های پژوهشی به زمان طولانی‌تری نیاز دارند. هرچند که می‌دانم و یقین دارم بازهم نقصانی در آن هست و شاید مباحثی بوده که در اختیار قرار نگرفته. پس باید با همین نسبیت ساخت.

دومین جشنواره بین‌المللی پایش و ستایش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

- در خصوص جشنواره ادبی پایش و ستایش و عنوانی که به دست آوردم باید عرض کنم که جشنواره از سطح بالایی برخوردار بود و آنچه من در جشنواره هم مشاهده کردم حضور تعداد ۱۷۰۰ اثر و کتاب از کشورهای ایران،روسیه،عربستان سعودی،عراق و کانادا بود که به دبیرخانه ارسال‌شده و در هر بخش موضوعی ده اثر منتخب معرفی می‌شد و درنهایت سه اثر حائز کسب رتبه می‌شدند که خدا را شکر انتخاب کتاب من باعث شد تا بیشتر امیدوار شوم و ادامه طریق بدهم.

در حال تولید و نگارش چه اثری جدیدی هستید؟

-فکر می‌کنم کتاب بعدی من یک رمان کلاسیک و عاشقانه باشد که فضای مه‌آلود دوران افراط گری را نشان می‌دهد. فضایی با دو تفکر متفاوت که هرکدام از این شخصیت‌ها در بازی‌های سیاسی دو نظام  گرفتار می‌شوند.